wtorek, 15 lipca 2014

Rogaliński Park Krajobrazowy

Rogaliński Park Krajobrazowy został utworzony w 1997 roku. Jego celem jest ochrona największego w Europie skupiska wielowiekowych dębów szypułkowych rosnących w dolinie Warty, licznych starorzeczy oraz wartości historyczno-kulturowych. Nazwa została zapożyczona od wsi Rogalin, gdzie rosną najbardziej znane z wielkopolskich dębów.
Dęby te stały się symbolem Wielkopolski. Najsłynniejsze są trzy rosnące w części angielskiej przypałacowego parku rogalińskiego „Lech”, „Czech” i „Rus” oraz „Edward” rosnący na jego skraju, na zboczu doliny Warty. Dęby po raz pierwszy zostały policzono w 1904 roku. Ostatnie liczenie wyniosło 1435 sztuk, z czego aż 860 uznano za pomniki przyrody.
Rogaliński Park Krajobrazowy (fot. Jarosław Świerczyński)
Rogaliński Park Krajobrazowy (fot. Jarosław Świerczyński)
Rogaliński Park Krajobrazowy (fot. Jarosław Świerczyński)
Rogaliński Park Krajobrazowy (fot. Jarosław Świerczyński)

Powidzki Park Krajobrazowy

Powidzki Park Krajobrazowy powstały w 1998 r. swoje terytorium rozpościera na gminy Kleczew, Orchowo, Ostrowite, Powidz, Słupca, Wilczyn i Witkowo. Na jego terenie można spotkać kilkunaście polodowcowych jezior, wśród nich wielkością wyróżniają się Jezioro Powidzkie i Jezioro Skorzęcińskie. Ważniejszymi miejscowościami, w których znajdują się zabytki kultury są: Giewartów, Mrówki, Skorzęcin, Powidz.
Jezioro Powidzkie. Jachty (fot. Łukasz Konieczny)
Giewartów. Jezioro Powidzkie (fot. Magdalena Suchan)
Giewartów. Jezioro Powidzkie (fot. Magdalena Suchan)
Jezioro Powidzkie. Trasa rowerowa wokoło jeziora (fot. Magdalena Suchan)
Giewartów. Dąb szypułkowy „Sokół” z XIII w. (fot. Magdalena Suchan)
Jezioro Powidzkie. Trasa rowerowa wokoło jeziora (fot. Magdalena Suchan)
Jezioro Powidzkie. Trasa rowerowa wokoło jeziora (fot. Magdalena Suchan)
Gmina Ostrowite. Jezioro Powidzkie (fot. Kacper Dondziak)

Mazurski Park Krajobrazowy

Na terenie parku oprócz jeziora Śniardwy znajdują się kolenych 60 jezior połączonych rzeką Krutynią, bądź kanałami. Mazurski Park Krajobrazowy posiada 11 rezerwatów przyrody. Jeden z nich obejmujący swym zasięgiem jezioro Łuknajno został wpisany w 1977 r. na listę międzynarodowych rezerwatów biosfery UNESCO oraz na listę obiektów chronionych na mocy międzynarodowej konwencji Ramsar.
Jezioro Śniardwy (fot. Łukasz Konieczny)
Jezioro Śniardwy (fot. Łukasz Konieczny)
Jezioro Śniardwy (fot. Łukasz Konieczny)
Jezioro Bełdany (fot. Łukasz Konieczny)
Jezioro Seksty (fot. Łukasz Konieczny)
Jezioro Śniardwy (fot. Kacper Dondziak)
Jezioro Śniardwy (fot. Kacper Dondziak)

Sulejowski Park Krajobrazowy

Sulejowski Park Krajobrazowy powstał w 1994 r. i wraz z otuliną zajmuje obszar 56 371 ha. Wraz ze strefą ochronną leży w całości w granicach województwa łódzkiego.
Na terenie parku krajobrazowego stworzono 11 rezerwatów przyrody. Przez jego teren przebiega ścieżka rowerowa im. Zygmunta Goliata (pomysłodawca i współtwórca ścieżki). Ochronie podlega tutaj krajobraz rzeczny wzdłuż doliny rzeki Pilicy oraz obiekty przyrody nieożywionej.
Najbardziej znanym obiektem na terenie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego jest Zalew Sulejowski, stworzony na rzece Pilicy w l. 1969–1973. Początkowo miał służyć przede wszystkim jako zabezpieczenie przeciwpowodziowe, a także źródło wody pitnej dla Łodzi. Z biegiem czasu rosło jednak znaczenie funkcji rekreacyjnej. Dziś jest to jedno z najpopularniejszych miejsc weekendowego i wakacyjnego wypoczynku dla mieszkańców centralnej Polski.

Ciekawostki

Sulejowski Park Krajobrazowy należy wraz z Przedborskim i Spalskim Parkiem Krajobrazowym do Zespołu Nadpilickich Parków Krajobrazowych.

Forma ochrony prawnej

W parku ochronie podlegają najcenniejsze przyrodniczo tereny przyległe – w tym leśne, będące pozostałością Puszczy Pilickiej z fragmentami przyrody naturalnej, chronionymi w 11 rezerwatach, zespołach przyrodniczo-krajobrazowych i użytkach ekologicznych.
Szczegółowe ustalenia określające zasady gospodarowania na terenie parku krajobrazowego określa Plan Ochrony Sulejowskiego Parku Krajobrazowego.

Położenie obiektu

Sulejowski Park Krajobrazowy znajduje się w środkowej części doliny Pilicy (od Skotnik i Łęgu Ręczyńskiego na południu po Smardzewice i Swolszewice Małe koło Tomaszowa Mazowieckiego na północy). Na Równinie Piotrkowskiej obejmuje teren do rejonu granicy Piotrkowa Trybunalskiego. Leży na terenie gmin: Ręczno, Aleksandrów, Tomaszów Mazowiecki, Sulejów, Wolbórz, Mniszków. Pewne części parku znajdują się również w Piotrkowie Trybunalskim.

Dostępność

Dostępność całoroczna.

Smardzewice. Plaża nad Zalewem Sulejowskim. (fot. Dariusz Pawlak)
Nagórzyce Małe. Widok na przystań. (fot. Daiusz Pawlak)
Smardzewice. Tama na rzece Pilicy. (fot. Dariusz Pawlak)
Sulejów. Sulejowski Park Krajobrazowy. (fot. Paulina Gajzler)
Małe Końskie. Droga wiodąca przez rezerwat "Gaik" (fot. Karolina Pawlak)v
Sulejów. Droga gruntowa łącząca Sulejów z Zarzęcinem w Sulejowskim Parku Krajobrazowym. (fot. Paulina Gajzler)
Julianów. Droga wzdłuż rezerwatu przyrody "Twarda". (fot. Paulina Gajzler)
Julianów. Drzewostan w rezerwacie przyrody "Twarda". (fot. Paulina Gajzler)
Małe Końskie. Rezerwat przyrody "Gaik". (fot. Karolina Pawlak)

Przedborski Park Krajobrazowy

Przedborski Park Krajobrazowy obejmuje najcenniejsze przyrodniczo fragmenty Pasma Przedborsko-Małogoskiego zajmującego centralną część parku oraz Niecki Włoszczowskiej, Wzgórz Łopuszańskich i Opoczyńskich. Strefa ochronna parku po stronie północno-zachodniej (obszar województwa łódzkiego) opiera się o krawędź doliny Pilicy sięgając do Przedborza.
Malowniczość i różnorodność krajobrazu z urozmaiconą rzeźbą terenu stanowi o obecności wielu punktów widokowych z rozległymi panoramami, które są szczególnymi walorami tego naturalnego kompleksu. Wielkie kompleksy leśne oraz czyste wody powierzchniowe, bogata fauna, flora i tradycyjne formy gospodarki rolnej jak również obecność zabytków architektury i tradycyjnej kultury ludowej stanowią walory turystyczne tego miejsca.
Głównym celem istnienia parku jest zachowanie walorów przyrodniczych i krajobrazowych tych terenów, stworzenie systemu skutecznej ochrony najcenniejszych obiektów – rezerwatów i pomników przyrody oraz udostępnienie terenu dla zrównoważonej turystyki.

Ciekawostki

W przeszłości król Polski Kazimierz Wielki polował na terenach Przedborskiego Parku Krajobrazowego. Według źródeł historycznych w 1370 r. spadł z konia w miejscowości Żeleźnica i doznał obrażeń, które przyczyniły się do jego śmierci.
Zespół Nadpilicznych Parków Krajobrazowych tworzą trzy parki krajobrazowe: Przedborski Park Krajobrazowy, Sulejowski Park Krajobrazowy oraz Spalski Park Krajobrazowy.

Forma ochrony prawnej

Na terenie parku utworzono rezerwaty przyrody:
  • Bukowa Góra,
  • Murawy Dobromierskie,
  • Piskorzeniec,
  • Czarna Rózga,
  • Oleszno.

Położenie obiektu

Przedborski Park Krajobrazowy jest położony na terenie województw świętokrzyskiego i łódzkiego. Rozpościera się od doliny Czarnej Włoszczowskiej na południu po północną część Pasma Przedborsko-Małogoskiego.
Do Przedborskiego Parku Krajobrazowego prowadzą wszystkie główne drogi z Przedborza znajdujące się po wschodniej stronie rzeki Pilicy w kierunku miejscowości Rączki, Góry Mokre, Piskorzeniec i Przyłanki.

Dostępność

Bez ograniczeń.

Źródła, informacje w Internecie

R. Olaczek, Z. Wnuk, „Przedborski Park Krajobrazowy”, 1992, Rzeszów.

Właściciel, zarządzający

Dyrekcja Zespołu Nadpilicznych Parków Krajobrazowych w Moszczenicy.
Dyrektor ZNPK: Piotr Wypych.
Z-ca Dyrektora ZNPK (Oddział w Przedborzu): Witold Sobolewski.

Inne

Kontakt:
  • Zespół Nadpilicznych Parków Krajobrazowych w Moszczenicy 97-310 Moszczenica, ul. Piotrkowska 106,
  • Zespół Nadpilicznych Parków Krajobrazowych Oddział w Przedborzu 97-570 Przedbórz, ul. ul. Krakowska 28.
Dobromierz. Rezerwat przyrody "Murawy Dobromierskie" w Przedborskim Parku Krajobrazowym (fot. Renata Leśniak-Kordzińska)
Dobromierz. Rezerwat przyrody "Murawy Dobromierskie" w Przedborskim Parku Krajobrazowym (fot. Renata Leśniak-Kordzińska)
Rączki. Rezerwat przyrody "Bukowa Góra" w Przedborskim Parku Krajobrazowym (fot. Renata Leśniak-Kordzińska)
Wojciechów. Trasa szlaku konnego. (fot. Renata Leśniak-Kordzińska)
Trasa szlaku konnego w Przedborskim Parku Krajobrazowym (fot. Renata Leśniak-Kordzińska)
Trasa szlaku konnego w Przedborskim Parku Krajobrazowym (fot. Renata Leśniak-Kordzińska)
Przedbórz. Widok na tablicę informującą o granicy parku (fot. Dariusz Pawlak)
Przedbórz. Przedborski Park Krajobrazowy (fot. Daria Konieczna)
Przedbórz. Przedborski Park Krajobrazowy (fot. Daria Konieczna)
Przysłanki. Droga wiodąca do parku krajobrazowego. (fot. Karolina Pawlak)
Boża Wola. Kapliczka z 1932 r. (fot. Renata Leśniak-Kordzińska)
Przedbórz. Przedborski Park Krajobrazowy (fot. Daria Konieczna)

Pieniński Park Narodowy

Pieniński Park Narodowy istnieje od 1932 r. W swoich granicach ma on Pieniny Czorsztyńskie, masyw Trzech Koron oraz Pieninki liczące w sumie 2346 ha. Park ten wspólnie z obszarem Pienin słowackich tworzy pierwszy w Europie międzynarodowy park narodowy. Najwyższym szczytem Pienin na terenie parku jest Wysoka, który liczy sobie 1050 m n.p.m. Dla krajobrazu gór charakterystycznym elementem są nagie, pojedyncze skały i łagodne, zaokrąglone stoki.
Tereny parku porasta 1100 gatunków roślin naczyniowych będących przedstawicielami zarówno gatunków nizinnych, jak i górskich. Oprócz tego w parku występuje 300 gatunków mchów i 400 porostów. Największymi osobliwościami flory parku są mniszek pieniński, pszonak pieniński oraz jałowiec sawina.
Park zamieszkiwany jest przez 250 gatunków różnych zwierząt kręgowych, do których należą występujące tutaj powszechnie rysie, sarny, jelenie i lisy. Park słynie też z wielu rzadkich gatunków motyli, z których najciekawszym jest niepylak apollo.
Przez park przepływa Dunajec tworząc tutaj swój sławny przełom. Przełom Dunajca można zwiedzać biorąc udział w spływach na tratwach. Spływy rozpoczynają się w miejscowości Kąty i trwają ok. 2,5 godziny (18 km). Turyści nie zainteresowani spływami mogą zwiedzać park podczas wielu wycieczek pieszych po wyznaczonych na jego terenie szlakach, które liczą sobie w sumie ponad 34 km długości. Pieniny są górami łatwo dostępnymi dla każdego, nawet mniej wprawionego turysty.
Pieniński Park Narodowy (fot. Marek i Ewa Wojciechowscy)
Pieniński Park Narodowy (fot. Marek i Ewa Wojciechowscy)
Pieniński Park Narodowy (fot. Marek i Ewa Wojciechowscy)
Pieniński Park Narodowy (fot. Marek i Ewa Wojciechowscy)
Pieniński Park Narodowy (fot. Marek i Ewa Wojciechowscy)
Pieniński Park Narodowy (fot. Marek i Ewa Wojciechowscy)
Pieniński Park Narodowy (fot. Marek i Ewa Wojciechowscy)
Pieniński Park Narodowy (fot. Marek i Ewa Wojciechowscy)
Pieniński Park Narodowy (fot. Marek i Ewa Wojciechowscy)
Pieniński Park Narodowy (fot. Marek i Ewa Wojciechowscy)
Pieniński Park Narodowy (fot. Marek i Ewa Wojciechowscy)
Pieniński Park Narodowy (fot. Marek i Ewa Wojciechowscy)